⬇️ CAS, Bilişsel İşlem Teorisi ve bilişsel işlemleri ölçmek için dizayn edilmiş testler kullanılarak, psikoloji biliminin teorik ve uygulamalı alanlarını birleştirmek için geliştirilmiştir. Özellikle, 5-17 yaşları arasındaki bireylerin Planlama, Dikkat, Eş zamanlı ve Ardıl (PASS) bilişsel işlemlerini değerlendirmek için geliştirilmiştir. Uygulama bir ile iki saat arası bir zaman almaktadır. ⬇️ CAS Uygulama ve Kullanım Alanları ⬇️ CAS bireyin bilişsel fonksiyonlardaki yeterliliğini ve düzeyini belirlemek önemli olduğunda kullanmak üzere geliştirilmiştir. Böylece testi uygulayan şu konularda bilgi sahibi olabilecektir. a) Çocuğun güçlü ve zayıf olduğu bilişsel işlem alanları b) Çocuğun yaşıtlarına göre bilişsel işlem alanlarındaki yeterliliği c) PASS işlem puanları ve başarı arasındaki ilişkiler d) Bu bilgilerin çocuk açısından anlamı ⬇️ CAS kullanım alanları ise şu şekilde sıralanabilir: 1) Öğrenmede güçlü ve zayıf olunan alanların tespit edilmesi 2) Sınıflandırma (Öğrenme Güçlüğü, Dikkat Eksikliği, Zihinsel Gerilik, Üstünlük…) 3) Belirlenmiş olan kriterlere uygunluk 4) Belirli tedavi, eğitim ve sağaltım programlarının uygunluğunun değerlendirilmesi. ⬇️ Peki, bize hangi konularda ayrıntılı bir şekilde inceleme yapmamızı sağlıyor? ➡️Başarının Önceden Belirlenmesi CAS, 5-17 yaş okul çağı çocuklarının bilişsel işlemlerdeki yeterliliğini ve düzeyini belirlemek amacı ile geliştirilmiştir. CAS, çocukların akademik başarılarını önceden belirlemeyi hedeflemektedir. CAS ayrıca aşağıdaki durumların değerlendirilmesi amacı ile de kullanılmaktadır. ➡️Dikkat Eksikliği/ Hiperaktivite Bozukluğu Olanların Değerlendirilmesi CAS, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların bilişsel işlem özelliklerinin değerlendirilmesi için uygun bir araçtır. ➡️Öğrenme Güçlüğü Olanların Değerlendirilmesi CAS, öğrenme güçlüğün altında yatan bilişsel işlemlerin değerlendirilmesi için de uygun bir araçtır. ➡️Zeka Engeli Olanların Değerlendirilmesi Bir çocuğun zeka engeli olma ihtimalinin belirlenmesinde CAS iki açıdan kullanışlıdır. Birincisi, çocuğun eğitim yoluyla sonradan öğrendiği bilgilere çok az ihtiyaç duyan bir değerlendirme sağlar. İkincisi, birçok farklı bilişsel işlemin değerlendirebilmesine olanak sağladığı için ayırıcı tanıya yardımcı olabilicektir. ➡️Travmatik Beyin Hasarı Olanların Değerlendirilmesi Dört PASS ölçeğinin her biri, travmatik beyin hasarına karşı hassas olan çok çeşitli bilişsel işlemlerin ölçümüne olanak sağlar. ➡️Ciddi Duygusal Rahatsızlıkları Olanların Değerlendirilmesi CAS, ciddi duygusal rahatsızlıkları olan çocukların değerlendirilmesinde de yardımcı olabilecek bilgiler sağlar. Bu çocukların davranış kontrolü, diğer kişilerle yaşadıkları sosyal problemler ve dürtüsellikle ilgili olarak yaşadıkları güçlüklerin değerlendirmesinde yardımcı olur. ➡️Üstün Çocukların Değerlendirilmesi CAS, bilişsel işlemlerin geniş kapsamlı bir şekilde ölçümüne olanak sağlar ve geleneksel zeka testleriyle ölçülmeyen bilişsel alanlarda üstün olan bireyleri belirleyebilir. Ölçülen fonksiyonların daha geniş kapsamlı olması geleneksel testlerle belirlenenlere göre daha çeşitli alanlarda üstün olan çocukları belirleyebilir. ⬇️ Planma Problemi Olanların Belirlenmesi CAS, çocuğun planlama ve organizasyon düzeyini değerlendirmek için sistematik ve yapısal bir yöntem sağlar. Okul çağındaki çocukların zihinsel gelişimlerini değerlendiren çocukların zihinsel geriliklerini veya üstün zekâlı olma durumlarını ölçmektedir. Akademik sorunlarda özellikle öğrenme güçlüğünde sorunun altında yatan nedenlerle ilgili güçlü veriler elde edilebilmektedir. Duygusal ve travmatik hasarlarda dürtü kontrolü, problem çözmede sorun veya dikkat eksikliği sıkıntıları yaşanmakta, CAS uygulaması ile elde edilen veriler sayesinde sorunun üstesinden gelme yolları araştırılmaktadır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite ise çocuğun tüm hayatını etkileyen ve yaşam kalitesini düşüren bir sıkıntı olarak bireyleri olumsuz etkilemektedir. ⬇️ CAS uygulaması özellikle bu tür sorunlar yaşayan çocukların değerlendirmesi için uygun bir uygulamadır. Dikkat ölçümü yaparken planlama ile eş zamanlı değerlendirme yaparak güçlü veriler sunmaktadır. 1-2 saat içinde tamamlanan uygulamada elde edilen veriler çocuğun geleceğini etkileyecek olan sorunların halledilmesi için önemli ipuçları vererek sürece katkıda bulunmaktadır. ⬇️ Uygulayıcının Nitelikleri ⬇️ CAS kullanma yeterliliğine sahip olabilmek için bu aracı uygulayabilme ve yorumlayabilme becerilerine sahip olmaları gerekir. CAS kullanımı için genel olarak şu ünvanları sayabiliriz: Psikologlar ( örneğin; klinik, okul, gelişim, danışman, nöro-psikolog ve rehabilitasyon psikologları), pedegoglar ve psikometri uzmanları gibi eğitilmiş profesyonellerdir.
- Özden Erbaş
Comments